Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, Ar-Ge birimi KAMU-AR’ın dört kişilik bir ailenin, dengeli ve sağlıklı beslenebilmesi için gereken gıda harcamasının yanı sıra diğer ihtiyaçlarını da yoksunluk hissi çekmeden karşılayabilmesi için aylık olarak yapması gereken harcamaları dikkate alarak hesapladığı açlık-yoksulluk sınırı araştırmasının Mayıs 2025 sonuçları açıklandı.
Rapora göre; açlık sınırı Mayıs ayında 26 bin 452 liraya kadar yükselirken, yoksulluk sınırı da gıdanın yanı sıra, barınma, ulaştırma, ev eşyası, sağlık, eğitim gibi ihtiyaç gruplarında yaşanan yüksek fiyat artışlarının etkisiyle ilk kez 80 bin lirayı aşarak 81 bin 602 liraya ulaştı.
Açlık sınırının önceki aya göre 274 lira arttığı mayısta gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama ise 1.916 liralık artışla 55 bin 150 liraya çıktı. Her ikisinin toplamından oluşan yoksulluk sınırı ise önceki aya göre 2 bin 189 lira arttı. Son 12 ayda ise açlık sınırı 6 bin 526 lira, gıda dışındaki ihtiyaçlar için yapılması gereken harcama 15 bin 724 lira ve yoksulluk sınırı 22 bin 249 liralık artış kaydetti.
Açlık sınırı asgari ücretin yüzde 20 üzerinde
Açlık sınırı yılın ilk beş ayında toplam 3 bin 196 lira arttı ve daha beşinci ayda 2025 yılının tamamında uygulanacak olan 22 bin 104 liralık asgari ücretin 4 bin 384 lira üzerine çıktı. Asgari ücretin açlık sınırı seviyesine çıkabilmesi için en az yüzde 20 artması gerekiyor. Bu oran ilerleyen aylarda da artmaya devam edecek. Asgari ücret dört kişilik bir ailenin sadece 25 günlük beslenme harcamasını zor karşılayabilir hale geldi. Asgari ücret yoksulluk sınırının ise üçte birini bile karşılamıyor. Buna göre ailede üç kişinin asgari ücretle çalışarak kazanacağı ücret bile yoksulluk sınırına ulaşmıyor. Bu yıl 14 bin 469 lira olarak uygulanan en düşük emekli aylığı ise sadece 16 günlük beslenmeye yetiyor.
Açlık sınırı
Ankara’da en fazla alış-veriş yapılan marketlerden derlenen fiyatlara göre, dengeli beslenebilmek için et- balık- yumurta için aylık olarak yapılması gereken harcanmanın tutarı mayısta bir önceki aya göre 249 lira, yıllık olarak ise 2 bin 174 lira artarak 8 bin 169 lira oldu.
Kuru bakliyat için yapılması gereken harcama önceki aya göre değişmedi, geçen yıla göre ise 77 liralık artışla 499 lira oldu.Mayısta 55 lira artarak 5 bin 52 liraya yükselen süt, yoğurt ve peynir için yapılması gereken harcama son bir yılda ise 807 lira arttı. Meyve için harcanması gereken para önceki aya göre 801 lira, geçen yılın aynı ayına göre ise 1.430 lira artarak 3 bin 402 lira oldu.
Sebze için harcaması gereken tutar ise önceki aya göre 589 lira azaldı, geçen yılın aynı ayına göre ise 923 lira artarak 3 bin 54 lira olarak gerçekleşti.
Ekmek, un ve makarna gibi ürünler için yapılması gereken harcama mayısta 39 lira artarak 2 bin 211 liraya yükseldi, pirinç ve bulgur harcamaları 121 lira azalarak 867 liraya indi. Yağ için yapılması gereken harcama ise 27 liralık artışla 584 liraya yükseldi.
Şeker, bal, pekmez, reçel harcaması önceki aya göre 200 lira azalarak 1.688 lira oldu. Aynı ailenin zeytin için yapması gereken harcama ise 13 lira artarak 581 liraya yükseldi.
Yetişkin erkek için 2.800, kadın için 2.200, genç için 3.000 ve çocuk için de 1.600 kalori esas alınarak yapılan hesaplamaya göre mayıs ayı açlık sınırı yetişkin erkek için 7 bin 723 lira, yetişkin kadın için 6 bin 63 lira, çocuk için 4 bin 402 lira ve genç için de 8 bin 264 lira oldu.
Gıda dışı harcamalar
Yoksulluk sınırının belirlenmesinde gıda dışı ihtiyaçların fiyat değişimleri de esas alınarak yapılan araştırmaya göre, dört kişilik bir ailenin gıda dışındaki gereksinimlerini de “insan onuruna yaraşır bir şekilde ve yoksunluk hissi çekmeden” karşılayabilmesi için aylık olarak yapılması gereken harcama tutarı da mayısta 55 bin 150 liraya kadar çıktı.
Yoksulluk sınırı
Mayısta dört kişinin giyim ve ayakkabı harcamaları ortalama 2 bin 87 liraya, barınma (kira dâhil) harcamaları ortalama 15 bin 453 liraya, ev eşyası harcamaları 6 bin 668 liraya yükseldi. Sağlık harcamaları 2 bin 336 liraya, ulaştırma harcamaları 15 bin 129 liraya çıktı. Haberleşme harcamaları bin 542 liraya, eğlence ve kültür harcamaları 1.526 liraya, eğitim harcamaları 1.505 liraya yükseldi. Tatil-otel harcamaları 5 bin 958 liraya ve çeşitli mal ve hizmetlerle ilgili harcamalar 2 bin 946 liraya kadar yükseldi.
Dört kişilik bir ailenin insan onuruna yaraşır şekilde yoksunluk hissi duymadan yaşayabilmesi için yapması gereken gıda ile gıda dışı harcamaların toplam tutarını gösteren yoksulluk sınırı ise Mayıs 2025 itibariyle 81 bin 602 liraya tırmandı. Yoksulluk sınırında mayısta 2 bin 189 liralık, yılın ilk çeyreğinde 10 bin 554 liralık ve son 12 aylık dönemde ise 22 bin 249 liralık artış oldu.
