Emlak vergisi ve gayrimenkul harçlarında 2026 yılında uygulanan zamlar hem kiracıları hem de ev sahiplerini zora sokmakta. Eski AKP’li Milletvekili Şamil Tayyar, illere göre belirlenen rayiç bedellerinin yüzde 2 bine (20) kat varan oranlarda artırılmasına sert tepki gösterdi.
Tayyar gelen zammın bununla da sınırlı kalmayıp veraset, tapu harcı ve diğer vergileri de etkileyeceğini ifade etti. Bu durumdan en zararlı çıkacakların ise sabit gelirli vatandaşların olacağını ifade eden Tayyar, hükümet kanadına sert tepki gösterdi.
‘BU DÜZENLEME HAYATIN OLAĞAN AKIŞINA AYKIRI’
Tayyar, rayiç bedellerdeki sert artışın bazı taşınmazları “değerli konut vergisi” kapsamına sokabileceğini belirterek, uygulamanın sosyal dengeleri bozacağı uyarısında bulundu.
“Bu düzenleme hayatın olağan akışına aykırı. İkinci Dünya Savaşı koşullarında çıkarılan Varlık Vergisi’ni hatırlatıyor. Eğer düzeltilmezse kira krizi büyür, konut fiyatları artar, ev sahibi-kiracı anlaşmazlıkları tırmanır. Olan yine dar gelirliye olur” dedi.
RAYİÇ BEDEL NEDİR?
Rayiç bedel, alınması ya da satılması planlanan bir mal veya gayrimenkulun güncel piyasa değerini ifade eden bir kriterdir. Bir malın piyasa gerçekliğiyle örtüşen değeri olan rayiç bedel hem alıcı hem satıcı açısından adil bir fiyat tespiti sunar. Araçlar, konutlar, arsalar veya diğer taşınır ve taşınmaz mallar için geçerli olan bu kavram; benzer niteliklere sahip ürünlerin o dönemdeki alım-satım fiyatları baz alınarak belirlenir.
RAYİÇ BEDEL NASIL HESAPLANIR?
Rayiç kelimesinin anlamı, bir ürünün piyasadaki değeridir. Rayiç bedel ise; vergisi olan, satılması planlanan ya da sigorta yapılacak malın güncel dönemdeki ederini ifade eder. Rayiç bedelin hesaplanması, bu anlamda oldukça önemlidir. Rayiç bedel hesaplama işlemi öncesinde çeşitli detaylar göz önünde bulundurulur. Ancak her mal ya da taşınmaz için farklı yöntemler kullanılır. Eğer gayrimenkul için hesaplama gerekirse, aynı konumda bulunan benzer gayrimenkuller baz alınır.
Araç rayiç bedel hesaplama işlemi yapılırken marka, model, kilometre ve hasar durumu ya da geçmişi gibi durumlar dikkate alınır. Düşük ve yüksek kilometrelerde olan araçlar, aynı değere sahip olmayabilir. Aynı model olsa bile yüksek kilometreye ya da hasar kaydına sahip olan aracın değeri daha düşük belirlenebilir. Aynı zamanda daha az yıpranan ve kozmetik olarak daha iyi durumda olan araçların da değeri yüksek olabilir.
Hesaplama sırasında her detay, büyük bir titizlikle incelenir. Bahsi geçen tüm detayların incelenmesi neticesinde bir değer ortaya çıkar. Bu değer, aracın güncel piyasa fiyatıdır. Araç ya da gayrimenkullerin piyasa değeri hesaplanırken oldukça önemli olan bu durum, satma veya satın alma kararlarını doğrudan etkiler.