Tutdere: O Avukatlar EYT'den Yararlanamayacak

Milyonlarca EYT’liyi ilgilendiren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi bugün TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülüyor.

CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere, teklife ilişkin şunları söyledi:

“Başkanlık sistemine geçtiğimiz günden bu yana bu parlamentoda nitelikli yasalar yapamıyoruz. Bugün gelen teklifte de nitelikli bir yasanın olmayacağı açık. Şu anda bu teklif, mevcut haliyle kanunlaşırsa birçok farklı meslek grubunda yeni mağduriyetler yaratacak. Özellikle meslektaşım olan avukatlar, bu yasayla birlikte büyük bir hak kaybına uğrayacaklar. İktidarınız zaten avukatları hiçbir zaman sevmedi. Önce barolarını böldünüz; sonra avukatlara ilişkin çıkarılan son yasalara baktığımızda, avukat haklarının büyük bir kısmının gasp edildiğini görüyoruz. Burada da yine avukatlarla ilgili ciddi sorunlar çıkacak ve avukatlar mağdur olacak.

Hepiniz çok iyi hatırlarsınız, 11 Haziran 2022 tarihinde bir yasa kanunlaştı. Bu düzenlemeyle stajyer avukatların sigortalı bir işte çalışma zorunluğu ortadan kaldırıldı. Şu anda mevcut yasaya göre stajyerler, herhangi bir sigortalı işte çalıştığı halde avukatlık stajını da yapabiliyor. Bu kanun çıkmadan önceki dönemde yürürlükte olan 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’na göre, avukatlar staj yaparken hiçbir şekilde sigortalı bir işte çalışmıyorlardı. Dolayısıyla yasa koyucunun son iradesine baktığımızda, önceki düzenlemenin de yanlış olduğu gerçeği ortaya çıkıyor. Bu durumda, özellikle 8 Eylül 1999 tarihinden önce avukatlık stajını yapan; 6 ayını mahkeme nezdinde, 6 ayını avukatlık nezdinde yapan stajyer avukatlar bu EYT’den bir şekilde yararlanamayacaklar. Bu durum büyük bir mağduriyet yaratacak. Bu hususun dikkate alınması, bu şekilde bir yasal çalışmanın da yapılması aciliyet arz etmektedir.

“BİR AVUKAT 5 BİN, DİĞER AVUKAT 9 BİN GÜN”

Avukatlar, yasa gereği kamu mesleğini ifa ediyorlar. Özellikle 1 Ekim 2008 tarihinden önce topluluk sigortasına tabiydiler. Biz de o tarihlerde bu sigortaya tabiydik ve 4A kapsamında çalışma zorunluluğumuz vardı. Bir avukatın, mesleğini icra ederken başka bir şansı yoktu, kanun gereği 4A kapsamındaydı. Daha sonra yine sizin iktidarınız döneminde, 1 Ekim 2008 tarihinde yeni bir yasa çıkarıldı. Avukatlar, 4B kapsamına, yani BAĞ-KUR kapsamına alındılar. Şimdi bu düzenleme bu şekilde geçtiğinde, 4A kapsamında çalışan avukatlar 5 bin gün primle emekli olacaklar, 1 Ekim 2018 tarihinden sonra 4B kapsamında çalışan avukatlar ise 9 bin gün prim yatırma zorunluluğuyla karşı karşıya kalacaklar. Bu hem avukatlar arasında hem de çalışma barışı anlamında da ciddi bir sıkıntı yaratacaktır. Bu düzenleme getirilirken özel kanundaki bu düzenlemelerin de dikkate alınması gerekiyordu. Bu kanuna geçici maddelerin eklenmesi gerekiyordu. Bu eksiklik komisyonunda mutlaka giderilmeli, aksi takdirde yeni mağduriyetler ortaya çıkacaktır.

Bunun dışında, özellikle 1999 Marmara Depremi, Türkiye’nin bir gerçeği. Türkiye’de 99 depremi öncesi, yani EYT olarak kabul ettiğimiz 8 Eylül 1999 tarihinden önce ataması yapılıp, ama daha sonra deprem nedeniyle işe başlatılmayan yaklaşık 40 bin öğretmen var. Şimdi bu öğretmenlerin durumu ne olacak? Devlet atama kararnamesini çıkarmış ve devlet memuru olmuşlar. Ancak fiilen gidip işe başlamışlar. Şimdi bu öğretmenlerimizin durumu ne olacak? Bu tür istisnai durumların da göz önünde bulundurulması gerekiyor. Kanun teklifine baktığımızda büyük bir mağdur kitlesinin oluşacağı kesin. Bu hususların dikkate alınması gerekiyordu.”