6 Muhalefet Partisi Parlamenter Sistem İçin Anlaştı

Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş çalışması yürüten altı muhalefet partisi son aşamaya geldi. Partiler yasama, yürütme ve yargıda cumhurbaşkanının yetkilerinin sınırlandırılması konusunda anlaştı. Bugün "kamu yönetimi ve siyasi etik" başlıklarının ele alınacağı son toplantının yapılmasının ardından açıklama bekleniyor.

Gündem 30.11.2021, 19:12
6 Muhalefet Partisi Parlamenter Sistem İçin Anlaştı

CHP, İyi Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, Gelecek ve DEVA partilerinin ortaklaşa yürüttüğü güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş çalışmasında sona gelindi. Bugün 'kamu yönetimi ve siyasi etik' başlıklarının ele alınacağı son toplantının yapılmasının ardından ortak metnin hazırlanması ve altı partiden temsilcinin üzerinde çalıştığı güçlendirilmiş parlamenter sistem öngörüleri bir rapor halinde parti genel başkanlarına sunulacak. Bu sunumdan sonra parti liderlerinin kamuoyuna bir açıklama yapması bekleniyor.

DW Türkçe'de yer alan habere göre, çalışmaları yürüten altı parti yasama, yürütme ve yargı alanlarında cumhurbaşkanının yetkilerinin sınırlandırılması konusunda anlaşma sağladı.

CUMHURBAŞKANI YETKİLERİNE SINIRLAMA

Bu yetkilerin başında cumhurbaşkanının olağanüstü hal (OHAL) kararnamesi çıkarma yetkisi geliyor. Cumhurbaşkanına sadece 'temsili görev ve yetkiler tanınması'nı isteyen muhalefet, cumhurbaşkanının tek başına imza atabileceği işlemlerin de tek tek belirlenmesi yönünde tavır almış durumda. Muhalefetin planladığı cumhurbaşkanı profili ve yetkileri şöyle sıralanmakta:

Cumhurbaşkanının Türkiye'de daha önce uygulanan parlamenter sistemde olduğu gibi bakanları veto yetkisi olmayacak. Cumhurbaşkanı yasaları yeniden görüşülmek üzere meclise gönderebilecek ancak yasaları veto yetkisine sahip olmayacak. Cumhurbaşkanı 7 yıl süreyle, tek dönem için seçilecek. Görevini tamamladıktan sonra siyaset yapamayacak.

Cumhurbaşkanı hükümet kurma görevini parlamentoda en çok sandalyeye sahip siyasi parti liderine verecek. Eğer, hiçbir parti tek başına hükümet kuracak çoğunluğa sahip değilse cumhurbaşkanı “seçim hükümeti” kuramayacak. Cumhurbaşkanının “seçim hükümeti” kurup, ülkeyi erken seçime götürme yetkisi de olmayacak. Neden böylesi bir anlaşmaya vardıklarını anlatırken 7 Haziran 2015 seçimlerine gönderme yapan muhalefet partisi temsilcileri, 7 Haziran 2015'te AKP'nin tek başına hükümet kurma çoğunluğunu kaybettiği halde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın CHP’ye hükümet kurma görevi vermek yerine seçim hükümeti kurulmasının önünü açarak ülkeyi 1 Kasım 2015’te yeniden seçime götürdüğünü hatırlatıyor.

Güçlendirilmiş parlamenter sistemde cumhurbaşkanının yetkileri sınırlandırılırken, başbakanın yetkileri artırılacak. Başbakan meclis üyeleri arasından ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip olanlar arasından bakanları atayabilecek.

YARGI BAĞIMSIZLIĞININ SAĞLANMASI

Türkiye'de yargı bağımsızlığının sağlanması için Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun ikiye ayrılmasını öngören muhalefet partileri, özellikle Hakimler Kurulu'nda adalet bakanı ile müsteşarının olmaması gerektiğini savunuyor. Muhalefetin anlaşmasına göre Hakimler Kurulu ile Savcılar Kurulu’na üye atanmasında yürütmenin yetkisi olmayacak. Kurulların üyelerinin belirlenmesinde TBMM, yargı organları ve barolar etkili olacak. Duruşma salonlarında savunma ve iddia makamı eşit düzeydi olacak. Savcıların üst basamakta oturacağı kuralına son verilecek.

GENSORU’YA GERİ DÖNÜŞ

Altı muhalefet partisi Cumhurbaşkanı Erdoğan ile MHP lideri Devlet Bahçeli'nin iddia ettiğinin aksine cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin meclisi tamamen güçsüzleştirdiği konusunda hemfikir. Bu yüzden cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçildiğinde kaldırılan meclisin hükümeti denetim yollarının başında gelen gensoru uygulaması yeniden getirilecek.

Gensoru uygulamasında 'yapıcı güvensizlik oyu'nun sağlanması esas alınacak. Yeni hükümet kurulması güvence altına alınmadan gensoruyla hükümet düşürülemeyecek. Hükümet için güvensizlik oyu verenler, yeni hükümetin kurulacak olmasının da garantisini sunmak durumunda olacaklar.

Yeni sistemde yüzde 3'lük seçim barajı isteyen muhalefet partileri, yüzde 1 oy alan her partinin Hazine yardımından yararlanmasını da öngörüyor.

'TEK ADAM REJİMİNİ BİTİRİYORUZ'

Altı muhalefet partisi, Türkiye'de üç buçuk yıldır yürürlükte olan cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine dönük eleştirilerini seçim kampanyalarında “Tek adam rejimini bitiriyoruz” mesajıyla halkla paylaşacak.

Muhalefetin güçlendirilmiş parlamenter sistemi halka anlatırken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın mevcut durumdaki 'olağanüstü yetkileri'ne işaret etmesi bekleniyor.

#CHP #iyi parti #gelecek partisi #deva partisi #saadet partisi #demokratik parti
Yorumlar (0)
banner8
12
az bulutlu
banner9
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 36 99
2. Fenerbahçe 36 93
3. Trabzonspor 36 61
4. Başakşehir 36 58
5. Beşiktaş 36 55
6. Kasımpasa 36 52
7. Alanyaspor 36 50
8. Rizespor 36 49
9. Sivasspor 36 48
10. Antalyaspor 36 45
11. A.Demirspor 36 44
12. Samsunspor 36 42
13. Kayserispor 36 41
14. Konyaspor 36 40
15. Ankaragücü 36 39
16. Gaziantep FK 36 38
17. Hatayspor 36 37
18. Karagümrük 36 37
19. Pendikspor 36 36
20. İstanbulspor 36 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 34 75
2. Göztepe 34 70
3. Sakaryaspor 34 60
4. Bodrumspor 34 57
5. Ahlatçı Çorum FK 34 56
6. Kocaelispor 34 55
7. Boluspor 34 53
8. Gençlerbirliği 34 51
9. Bandırmaspor 34 50
10. Erzurumspor 34 44
11. Ümraniye 34 43
12. Manisa FK 34 40
13. Keçiörengücü 34 40
14. Adanaspor 34 39
15. Şanlıurfaspor 34 38
16. Tuzlaspor 34 38
17. Altay 34 10
18. Giresunspor 34 7
Takımlar O P
1. M.City 37 88
2. Arsenal 37 86
3. Liverpool 37 79
4. Aston Villa 37 68
5. Tottenham 37 63
6. Newcastle 36 57
7. Chelsea 36 57
8. M. United 36 54
9. West Ham United 37 52
10. Brighton 36 48
11. Bournemouth 37 48
12. Crystal Palace 37 46
13. Wolves 37 46
14. Fulham 37 44
15. Everton 37 40
16. Brentford 37 39
17. Nottingham Forest 37 29
18. Luton Town 37 26
19. Burnley 37 24
20. Sheffield United 37 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 36 93
2. Girona 36 76
3. Barcelona 35 76
4. Atletico Madrid 35 70
5. Athletic Bilbao 35 62
6. Real Betis 35 55
7. Real Sociedad 35 54
8. Villarreal 36 49
9. Valencia 35 48
10. Getafe 35 43
11. Deportivo Alaves 36 42
12. Sevilla 35 41
13. Osasuna 36 41
14. Las Palmas 35 37
15. Mallorca 36 36
16. Rayo Vallecano 35 35
17. Celta Vigo 35 34
18. Cadiz 35 29
19. Granada 35 21
20. Almeria 35 17