Son Permiyen kitlesel yok oluşu veya "Büyük Ölen" olarak bilinen olayda canlı türlerininin yüzde 97'si sonsuza dek yok oldu. Söz konusu olay, devasa volkanik patlamaların denizlere yoğun miktarda karbondioksit salmasının sonucu olarak meydana geldi ve karada daha uzun sürdü. Araştırmacılar, günümüzde volkan patlamaları yerine insan faaliyetleri yüzünden emisyonların arttığını ve tıpkı milyonlarca yıl önce olduğu gibi yok oluşun okyanuslarda mercan ağarmalarıyla kendini gösterdiğini açıkladı.
ABD’de Chicago'daki Field Museum’dan bilim insanları yaptıkları çalışma kapsamında şu anda Güney Afrika'nın Karoo Havzası olan yerde kitlesel yok oluşun sonuna doğru yaşayan 588 hayvanın fosillerini inceledi. Araştırmacılar, okyanuslarda yok oluşların hızla gerçekleşmesine rağmen, karadaki yaşamın daha uzun bir yok olma dönemin yaşadığını keşfetti.
DENİZLERDEKİ YOK OLUŞ ÇOK DAHA HIZLI GERÇEKLEŞTİ
Ekip, okyanuslar karbondioksiti hızla emdiğinden okyanuslardaki canlı hayatı ölümünün yaklaşık 100 bin yıl sürdüğünü, ancak değişimlerin daha yavaş ve daha ince olması nedeniyle türlerin karada öldürülmesinin bir milyon yıl kadar sürdüğünü söyledi.
Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) adlı dergide yayımlanan çalışmanın yazarlarından Pia Viglietti, “İnsanlar, denizlerdeki yok oluşun kısa bir süre içinde meydana gelmesinden dolayı, karadaki yaşamın da aynı düzeni izlemesi gerektiğini varsaydılar. Ancak, denizlerdeki yok oluşun aslında karada daha uzun ve daha zorlu bir olaya yönelik bir noktalama işareti olabileceğini gördük" dedi.
Araştırmacılar, Son Permiyen döneminde denizlerdeki hayatın var olduğu 3 milyon 800 bin yıllık sürenin 100 bin yılının yok olduğunu ve bunun yaşamın tamamı bir yıla sıkıştırıldığında, sadece 14 dakikaya eşdeğer olduğunu vurguladı.
Diğer taraftan Son Perminyen kitlesel yok oluşu, aynı zamanda Dünya'nın şu anda iklim değişikliği ve habitat yıkımı nedeniyle yaşanan biyoçeşitlilik kaybına da ışık tutuyor.
ÖLÇEĞİN TARİHLE KARŞILAŞTIRILAMAYACAK KADAR BÜYÜK OLDUĞU BİR İKLİM KRİZİNİN EŞİĞİNDEYİZ
Angielczyk, "Neden olduğumuz çevresel değişiklikler ve hayvan ve bitki türleri üzerinde sahip olduğumuz etkiler, ölçeğin insanlık tarihinde karşılaştırılabilir hiçbir şey olmayacak kadar büyük olduğu noktaya geliyor. Fosil kayıtları, bize büyük biyolojik çeşitlilik krizlerinin neye benzediği ve nasıl ilerlediği konusunda bir fikir verebilir. Biyoçeşitliliği kaybettiğimizde doğanın iyileşmesi yüzbinlerce, hatta milyonlarca yıl alacak '' dedi.
Vigiletti ise, “Kitlesel yok oluş olayının karada neden bu kadar yavaş gerçekleştiği tam olarak net değil, okyanuslarda olduğundan on kat daha uzun sürüyor. Dünya'nın iklimindeki değişiklikler kümülatifti ve zamanla arttı. Her şeyin çöktüğü bir noktaya geldik” ifadeleriyle günümüzde yaşanan küresel ısınma hakkında uyardı.
MERCAN AĞARMALARI BÜYÜK BİR UYARI İŞARETİ
Viglietti, "Bugünün iklim krizinde, okyanuslar insanların farkına varmadan çok fazla karbondioksiti absorbe ettiğinden dolayı aniden okyanus asitlenmesi ve mercan ağarması gibi ekosistem bozulmaları yaşarsınız. Aynı şey, okyanuslara daha yüksek seviyelerde karbondioksit ve sera gazı salınmasına neden olan volkanik aktivite ile birlikte geç Permiyen okyanuslarında yaşandı” dedi.
